Als btw-belastingplichtige is het mogelijk om gratis voedingsmiddelen of andere middelen weg te schenken aan instellingen als de voedselbank. In theorie moet in dergelijke gevallen de reeds afgetrokken btw worden terugbetaald, omdat het product niet in het economische verkeer wordt gebracht. Onder een aantal voorwaarden ziet de administratie daar echter van af. Men beoogt vooral de schenking van voedsel aan voedselbanken, maar ook niet-voedingsmiddelen kunnen onder voorwaarden worden geschonken.

Schenking van goederen aan een liefdadigheidsinstelling

Opdat de btw niet terug te betalen is, moet er wel aan een aantal voorwaarden zijn voldaan. In de eerste plaats moet het gaan om goederen die oorspronkelijk werden gekocht voor economische doeleinden, bijvoorbeeld voor de verkoop in een winkel. Daarnaast moeten de goederen gratis worden weggegeven. Dit wil zeggen dat er helemaal geen vergoeding mag worden gevraagd, ook niet voor bijvoorbeeld de administratieve of logistieke verwerking.

Voedingsmiddelen die kunnen worden weggegeven

Onder de goederen die mogen worden weggegeven vallen in de eerste plaats voedingsmiddelen voor menselijke consumptie, met uitzondering van geestrijke dranken. Een aanvullende voorwaarde is dat deze goederen niet langer kunnen worden verkocht tegen de oorspronkelijke commercialisatievoorwaarden. Verschillende redenen kunnen daarvoor aan de basis liggen:

  • De houdbaarheidsdatum verstrijkt ten laatste vijf dagen na de schenkingsdatum
  • De verpakking van het goed is beschadigd of is niet langer in overeenstemming met de commercialisatiestandaard
  • Het product voldoet niet aan de productiestandaard
  • De gebruikelijke commercialisatieperiode is verstreken

Niet-voedingsmiddelen die kunnen worden weggegeven

Ook niet-voedingsmiddelen kunnen volgens het gunstregime worden weggegeven. Daarbij geldt dat het moet gaan om levensnoodzakelijke middelen. Daarnaast mogen het geen duurzame goederen zijn en moeten het goederen zijn die niet langer tegen de oorspronkelijke commercialisatievoorwaarden kunnen worden verkocht. Luxeproducten zijn uitgesloten. Er zijn verschillende redenen waarom de goederen niet langer tegen de oorspronkelijke commercialisatievoorwaarden zouden kunnen worden verkocht:

  • Het gaat om bederfelijke niet-voedingsmiddelen (bv. geneesmiddelen met een houdbaarheidsdatum die nabij is)
  • De verpakking is niet-conform of beschadigd (bv. shampoo in een verpakking met een oud logo van het merk of met een witte kleur in plaats van de normale blauwe kleur)
  • Het product beantwoordt niet langer aan de productienormen
  • Het product wordt gedurende korte commercialisatieperiodes verhandeld en is buiten deze periodes niet commercialiseerbaar (bv. sokken met een Sinterklaastekening)

De uitsluiting voor duurzame goederen is er onder andere om concurrentieverstoring tegen te gaan. Het gaat bijvoorbeeld om grasmaaiers, voertuigen, kinderwagens, matrassen en meubilair.

Aan wie mogen de goederen worden weggeschonken?

Dat mag niet zomaar aan eender welke vzw. De regeling is beperkt tot voedselbanken, administraties of overheden die voedselhulp bieden, erkende verdeelplatformen en erkende caritatieve organisaties. Dergelijke verdeelplatformen zijn tussenschakels en worden erkend door de FOD Financiën.

Btw-verplichtingen bij het gratis wegschenken aan liefdadigheidsdoelen

Als er aan de voorgaande voorwaarden is voldaan, is de btw niet terug te storten. Er moet wel een document worden opgesteld dat de schenking vaststelt. Het volstaat om één verzameldocument per maand op te stellen. Als de goederen worden geschonken via een erkend verdeelplatform moet er ook een samenwerkingsovereenkomst met het platform zijn gesloten. Als de voorwaarden niet worden nageleefd, blijft de btw verschuldigd.