Het systeem van btw medecontractant is van toepassing op werken in onroerende staat en dit enkel voor beroepsdoeleinden. Het gaat met andere woorden om de werken aan een onroerend goed, met name het bouwen en het verbouwen ervan. Denk onder andere aan schilderwerken, het leggen van een nieuw dak of het bouwen van een oprit met parkeerplaatsen.
Wat is btw medecontractant?
Het systeem van btw medecontractant werd uitgevonden om de voorfinanciering van de te verrekenen btw te voorkomen. In principe moet de dienstverrichter immers de btw voorschieten, in afwachting van de ontvangst van betaling. Bij het systeem van btw medecontractant is dat niet het geval:
- De aannemer factureert geen btw;
- De klant moet de btw wel aangeven, maar dat komt in de praktijk neer op een nuloperatie.
Voorwaarden voor regeling btw medecontractant
Het systeem btw medecontractant kan niet zomaar worden toegepast. Maar indien er aan drie voorwaarden is voldaan, is het systeem btw medecontractant verplicht:
- Het moet gaan om een werk in onroerende staat;
- Het moet betrekking hebben op beroepsdoeleinden (gemend gebruik kan ook);
- De tegenpartij moet zelf over een Belgisch btw-nummer
Het is wel belangrijk om te weten dat de factuur een verplichte vermelding dient te bevatten, namelijk: “BTW te voldoen door de medecontractant – artikel 20 K.B. nr. 1”.
In principe maakt het niet uit of de klant een eenmanszaak of een vennootschap is. Behoudens een uitzondering wanneer de woonst eigendom is van de vennootschap en de werken worden uitgevoerd aan het privégedeelte: ook dan moet er gefactureerd worden met de regeling btw medecontractant.
Wat als de leverancier toch btw aanrekent?
Dan spreken we van een onregelmatige factuur. De betaalde btw is dan voor de klant niet aftrekbaar. Als klant vraag je dan ook steeds om een correctie.
Ook voor werken aan een gemend pand
Ook wanneer het gaat om werken aan een gemengd pand (bv. een woning met een thuiskantoor) moet er in principe gefactureerd worden met btw medecontractant. Tenzij het enkel zou gaan om werken aan het privégedeelte (bv. schilderen van de slaapkamer).
Verwerking van factuur met btw medecontractant
Wat de verwerking van de aftrekbare beroepskost betreft, stellen er zich weinig problemen. Eventueel zal je ook hier rekening moeten houden met een persoonlijk aandeel. Indien een woning bijvoorbeeld voor 70% privé wordt gebruikt, zullen de werken aan het dak voor slechts 30% fiscaal aftrekbaar zijn. Dat is logisch. Maar wat de verwerking voor de btw-administratie betreft, is het toch iets ingewikkelder. In de praktijk moet je hier drie stappen doorlopen.
Ga het toepasselijk btw-percentage na
In principe bedraagt het btw-tarief 21%. Echter kan het interessant zijn om op het privégedeelte 6% btw te berekenen. In dat geval moet de woning wel hoofdzakelijk privé worden gebruikt. Bovendien moet het gaan om een geregistreerde aannemer en moet de aannemer jou een attest bezorgen. Let wel op: sommige werken zijn uitgesloten van het 6%-tarief.
Omdat het verlaagd 6%-tarief niet cumuleerbaar is met het regime van btw medecontractant, zal de aan het verlaagd tarief berekende btw steeds door te storten zijn.
Bepaal het privégebruik
Indien het gaat om een gemengd pand, moet je uiteraard ook het privégedeelte uitpluizen. Op dit privégedeelte moet je immers wel gewoon btw betalen. Er dient dan een spontane rechtzetting te gebeuren.
Verwerking btw medecontractant in btw-boekhouding
Stel dat je van jouw aannemer een factuur ontvangt van €10.000,- exclusief btw (btw medecontractant) voor werken in de gemengde woning. We onderscheiden hierbij twee situaties: in het eerste geval (i) werden de werken integraal uitgevoerd aan de zakelijke kantoorruimte (0% privégebruik). In het tweede geval slaat dit factuurbedrag voor 50% op de kantoorruimte en voor 50% op de slaapkamer. We houden daarbij rekening met (ii) een btw-tarief van 21% btw en (iii) van 6% btw. De woning is geen eigendom van jouw vennootschap. Quid?
(i) Verwerking btw medecontractant in btw-boekhouding: 100% zakelijk
In het meest eenvoudige geval moet je geen rekening houden met het privégebruik. Er zal sprake zijn van een nuloperatie:
- Rooster 56 (verschuldigde belasting op bedrag vermeld in rooster 87): €2.100,-
- Rooster 59 (aftrekbare belasting inkomende handelingen): €2.100,-
Dit resulteert in een nul-operatie: roosters 56 en 59 compenseren elkaar. Er moet geen btw aan de schatkist worden doorgestort.
(ii) Verwerking btw medecontractant in btw-boekhouding: 50% zakelijk, 50% privé á 21% btw
Indien de werken niet alleen betrekking hebben op beroepslokalen dient er een opsplitsing te worden gemaakt tussen het zakelijk gebruik en het privé gebruik. In dit voorbeeld gaan we uit van een 50%-opsplitsing. Hierbij moet het volledig btw-bedrag in de belastingaangifte worden ingevuld, maar kan enkel de btw van het beroepsgedeelte worden gerecupereerd.
- Rooster 56 (verschuldigde belasting op bedrag vermeld in rooster 87): €2.100,-
- Rooster 59 (aftrekbare belasting inkomende handelingen): €1.050,-
In dit geval is er geen sprake van een nul-operatie. Je zal immers €1.050,- aan de Schatkist moeten doorstorten.
(iii) Verwerking btw medecontractant in btw-boekhouding, 50% zakelijk, 50% privé á 6% btw
Indien er aan een aantal voorwaarden is voldaan, kan je voor de werken aan de privédelen van de woning het 6%-tarief toepassen. In dit geval moet je de factuur zelf uitsplitsen. Hierbij bereken je 21% btw op het beroepsgedeelte en 6% btw op het privégedeelte. De combinatie van de btw medecontractant en het verlaagd tarief is immers niet mogelijk. En uiteraard is enkel de btw met betrekking tot het beroepsgedeelte aftrekbaar in rooster 59.
In dit geval zal de factuur opgesplitst worden in twee schijven van €5.000,-. Op de ene schijf wordt dan het niet-aftrekbare btw-tarief van 6% toegepast (€300,-) Op de andere schijf passen we het btw-tarief van 21% toe (€1.050,-).
- Rooster 56 (verschuldigde belasting op bedrag vermeld in rooster 87): €1.350,-
- Rooster 59 (aftrekbare belasting inkomende handelingen): €1.050,-
Ook in dit geval is er geen sprake van een nuloperatie. Echter bespaar je gevoelig omdat je slechts 6% btw op het privégedeelte (50%) moet doorstorten. Je stort slechts €300,- in plaats van €1.050,- door.
BTW medecontractant zelf verwerken
Bij het zien verschijnen van het opschrift btw medecontractant hoeft het angstzweet nog niet uit te breken. Je kan een en ander in principe perfect zelf verwerken. Wel is het belangrijk dat je een eventuele opsplitsing maakt tussen het privé- en het zakelijk gebruik. Bovendien ga je maar beter even na of het 6%-tarief een optie is. Want zo kan je veel besparen. Indien je twijfelt of er al dan niet aan alle voorwaarden is voldaan, kan je uiteraard nog altijd even overleggen met jouw accountant.
Houd je zelf jouw boeken bij? Weet dan dat de meeste boekhoudprogramma’s geen probleem hebben met het regime van btw medecontractant. Het blijft echter belangrijk dat je een geschikt boekhoudprogramma kiest. Onze tool waarmee je boekhoudprogramma’s vergelijken kan, is uiteraard een meerwaarde.
