Ook investeringen blijven niet onophoudelijk in een onderneming. Zo kan het bijvoorbeeld zijn dat een machine die nog niet volledig werd afgeschreven, opnieuw wordt verkocht. Bijvoorbeeld omdat de onderneming zich heroriënteert, een nieuw en beter model wil aanschaffen of omdat de machine gewoon niet langer voldoet. De verkoop van vaste activa moet natuurlijk ook boekhoudkundig worden verwerkt. De vaste activa kan daarbij met winst of met verlies worden verkocht. Hieronder bespreek ik de verkoop met verlies.
Boeken verkoop vaste activa met verlies
Stel bijvoorbeeld dat er in jaar N0 rollend materiaal wordt gekocht ter waarde van € 10.000,- (excl. btw). Dit wordt vervolgens lineair afgeschreven over een periode van tien jaar ( € 1.000,- per jaar). In jaar N3 zal er dus reeds € 3.000,- zijn afgeschreven en heeft het rollend materiaal nog een restwaarde van € 7.000,-. Stel nu dat de machine in dat jaar voor € 5.000,- (excl. btw) wordt verkocht. Er moet dan een verlies van € 2.000,- worden geboekt.
Hieronder worden die verschillende boekingen weergegeven. In de derde en vierde stap wordt de eigenlijke verkoop en de verwerking van het verlies geboekt.
Aankoop van rollend materieel in jaar N0
In jaar N0 wordt het rollend materieel aangekocht voor € 10.000,-. Hierop is 21% btw of € 2.100,- verschuldigd. Hier zijn geen bijzonderheden.
24000 | Rollend materieel | 10.000 | |
499XX | Terugvorderbare btw op aankopen | 2.100 | |
44000 | Leveranciers | 12.100 |
Afschrijving op het einde van het jaar N0
Op het einde van het jaar N0 wordt de eerste afschrijving van € 1.000,- toegepast. Dit proces zal zich ook herhalen op het einde van het jaar N1 en N2, waardoor het rollend materieel in het jaar N3 een boekwaarde heeft van € 7.000,-.
63020 | Afschrijvingen op materiële vaste activa | 1.000 | |
24009 | Geboekte afschrijvingen rollend materieel | 1.000 |
Op het einde van het jaar N1 en N2 voeren we dezelfde boeking uit.
Verkoop in het jaar N3
In het derde jaar wordt het vast actief verkocht voor € 5.000,-. Hierop wordt 21% btw of € 1.050,- geheven. De feitelijke verkoop wordt op een wachtrekening geboekt omdat deze verkoop geen deel uitmaakt van de activiteiten van de onderneming: de vaste activa zijn nooit gekocht met het doel om ze uiteindelijk te verkopen. Ieder bedrijf mag natuurlijk wel zelf een nummer geven aan deze wachtrekening, vandaar zullen we hier het nummer 499XX gebruiken.
40000 | Klanten | 6.050 | |
499XX | Verkopen Vaste Activa | 5.000 | |
499XX | Verschuldigde btw bij verkopen | 1.050 |
Rollend materieel verwijderen uit de boekhouding in het jaar N3
De verkoop met verlies wordt in twee fasen uitgevoerd. Na het boeken van de verkoop wordt de restwaarde van het rollend materieel (€ 7.000,-) immers nog uit de boekhouding gehaald. Het is ook hier dat de gerealiseerde minderwaarde wordt verwerkt.
499XX | Verkopen Vaste Activa | 5.000 | |
24009 | Geboekte afschrijving Rollend materieel | 3.000 | |
66300 | Minderwaarde op realisatie Vast Actief | 2.000 | |
24000 | Rollend materieel | 10.000 |