Personenbelasting aanslagjaar 2019: zo maakt men de rekening

Zowel de papieren als de digitale aangifte van de personenbelasting zou intussen ingediend moeten zijn. En dus kan de administratie aan het rekenwerk beginnen. Daar heeft het nog even de tijd voor, want de deadline voor de  administratie is 30 juni 2020. Welke berekeningen zal men nu maken en hoe komt men aan de verschuldigde belasting of de te ontvangen terugbetaling?

Bepalen van het belastbaar inkomen aanslagjaar 2019

In de eerste plaats zal de administratie het belastbaar inkomen bepalen. Het gaat uiteraard om het belastbaar inkomen van 2018. Dit bestaat uit de beroepsinkomsten, de roerende inkomsten, de onroerende inkomsten en de diverse inkomsten.

Eventueel worden wel een aantal correcties toegepast, denk maar aan de toepassing van het huwelijksquotiënt. Ook inkomsten die afzonderlijk aan een verlaagd tarief worden belast, worden hieruit gefilterd. Zij worden apart belast en worden er later opnieuw bij opgeteld.

Bovendien past de administratie nu al een aantal verminderingen toe. In het geval van de eenmanszaak gaat het bijvoorbeeld om de aangegeven beroepskosten. Maar denk ook aan forfaitaire kosten, aftrekbare giften, betaalde onderhoudsuitkeringen of aan de intresten van hypothecaire leningen. Zij verlagen rechtstreeks het belastbaar inkomen.

Berekenen van de basisbelasting aanslagjaar 2019

Op basis van het netto belastbaar inkomen zal men nu de basisbelasting berekenen. De belastingstructuur bestaat uit vier barema’s die variëren van 25% tot 50%.

• Inkomstenschijf €0,- tot €12.990,-: 25%;
• Inkomstenschijf €12.990,- tot €22.290,-: 40%;
• Inkomstenschijf €22.290,- tot €39.660,-: 45%;
• Inkomstenschijf vanaf €39.660,-: 50%.

Toepassing belastingverminderingen aanslagjaar 2019

Op de gezamenlijk belastbare inkomsten worden nu een aantal belastingverminderingen toegepast. Het gaat in de eerste plaats om de belasting op de vrijgestelde som, maar er zijn nog een aantal andere belastingverminderingen die kunnen worden toegepast.

De belastingvrije som aanslagjaar 2019

In België heeft elke belastingplichtige recht op een som die vrijgesteld is van belastingen. Deze som wordt afgetrokken van de minst belaste inkomstenschijf. De hoegrootheid van de belastingvrije som is afhankelijk van de gezinssituatie en van het inkomen.

In de eerste plaats gaat men het basisbedrag na:

• Gewoon basisbedrag belastingvrije som: €7.430,-
• Verhoogd basisbedrag belastingvrije som (beperkte inkomsten): €7.730,-

Dit basisbedrag dient vervolgens verhoogd te worden in functie van de gezinssituatie:

• Belastingplichtige heeft een handicap: + €1.580,-
• Verhoging belastingvrije som voor kinderen ten laste
  • Verhoging belastingvrije som 1 kind ten laste: + €1.580,-
  • Verhoging belastingvrije som 2 kinderen ten laste: + €4.060,-
  • Verhoging belastingvrije som 3 kinderen ten laste: + €9.110,-
  • Verhoging belastingvrije som 4 kinderen ten laste: + €14.730,-
  • Verhoging belastingvrije som voor elk kind boven het vierde: + €5.620,-
  • Toeslag voor elk kind jonger dan 3 jaar waarvoor geen aftrek kinderoppas werd toegepast: + €590,-
• Verhoging belastingvrije som indien andere personen ten laste
  • Ouders, broers en zussen ten laste van 65 jaar of ouder: + €3.160,-
  • Elke andere persoon ten laste: + €1.580,-
• Verhoging belastingvrije som als alleenstaande met kinderen ten laste of co-ouderschap: + €1.580,-
• Verhoging belastingvrije som als niet-samenwonende alleenstaande ouder met beperkt inkomen: + €1.020,-

Het verkregen resultaat is de belastingvrije som. Op basis hiervan berekent men de aftrekbare belasting op de belastingvrije som. Ook hier maakt men gebruik van verschillende barema’s.

• Schijf tot €9.120,-: 25%;
• Schijf van €9.120,- tot €12.990,-: 30%;
• Schijf van €12.990 tot €21.640,-: 40%;
• Schijf van €21.640,- tot €39.660,-: 45%;
• Vanaf €39.660,-: 50%.

Andere belastingverminderingen

Indien je een voldoende hoog belastingbedrag hebt, worden er nog een aantal andere belastingverminderingen toegepast. Het gaat om gedane uitgaven die (deels) aftrekbaar zijn in de personenbelasting:

• Kosten voor kinderopvang;
• Betalingen voor pensioensparen;
• Giften;
• Vermindering van de belasting op vervangingsinkomsten;
• Dienstencheques;
• …

Diverse toevoegingen

Na het bepalen van het belastbaar inkomen, het berekenen van de basisbelasting en de toepassing van een aantal belastingverminderingen, moet men nog twee toevoegingen doen ter bepaling van de te betalen belasting. Het gaat om de toevoeging van belastingen op afzonderlijk belaste inkomsten (bv. meerwaarden) en de toevoeging van de gemeentelijke opcentiemen.

Toevoeging gemeentelijke opcentiemen

De te betalen belasting dient te worden verhoogd met de gemeentebelasting die van gemeente tot gemeente verschilt. In Knokke-Heist gaat het bijvoorbeeld om een gemeentebelasting van 0%, terwijl dat in het West-Vlaamse Mesen oploopt tot 9%.

Terugbetaling of zelf betalen?

Op basis van de hierboven gemaakte berekeningen weet men nu wat de verschuldigde belasting is. Echter dient dit nog te worden verrekend met reeds vooraf gedane belastingen, de reeds ingehouden bedrijfsvoorheffing en de eventuele toepassing van het belastingkrediet.

Vervolgens mag je het aanslagbiljet in de bus verwachten met daarop het te betalen of het te ontvangen belastingbedrag.

Voorbeeld berekenen personenbelasting aanslagjaar 2019

Het mag duidelijk zijn dat het berekenen van de te betalen personenbelasting geen kinderspel is. Onderstaand voorbeeld helpt echter een en ander duidelijk te maken.

Voorbeeld:

Jan beschikt over een eenmanszaak en draaide in 2018 een omzet van €38.000,-. Hij maakte €17.000,- fiscaal aftrekbare beroepskosten (incl. betaalde sociale zekerheidsbijdragen). Jan woont in het Vlaams-Brabantse Elewijt. Op zijn 35^ste is hij alleenstaand en vader van een zoontje van 6 jaar. Hij woont in een huurwoning en ontving €2.400,- onderhoudsuitkeringen. Hij gaf vorig jaar €100,- aan een goed doel en heeft hierdoor recht op een belastingvermindering van €45,-. Tot slot deed hij in elk kwartaal een voorafbetaling van €1.150,-.

Bepalen van het belastbaar beroepsinkomen

De administratie gaat het belastbaar beroepsinkomen van Jan na. Hiervoor bepaalt men eerst de inkomsten als zelfstandige. Het gaat om €21.000,- (€38.000 – €17.000). Vervolgens telt men hierbij de ontvangen onderhoudsuitkeringen op ter belope van 80% (€1.920,-). Dit brengt het totaal van het netto belastbaar inkomen op €22.920,-.

Bepalen basisbelasting

Op basis van het bedrag van €22.920,- zal de administratie nu de basisbelasting berekenen. Hiervoor maakt het gebruik van de aangehaalde barema’s. De basisbelasting bedraagt €7.251,-.

Toepassen belastingvermindering op de belastingvrije som

Vervolgens gaat men nu de belastingvrije som bepalen. Het gaat om het verhoogde basisbedrag, op te tellen met de toeslag ‘kinderen ten laste’ en ‘alleenstaande met kinderen ten laste’:

• Basisbedrag: €7.730,- (verhoging beperkte inkomsten)
• Toeslag kinderen ten laste: €1.580,-
• Toeslag alleenstaande met kinderen ten laste: €1.580,-
• Totale belastingvrije som: €10.890,-

De belastingvrije som bedraagt €10.890,-. Hierop dient nu de belasting aan het laagste tarief te worden toegepast:

• Tot €9.120,- gaat het om 25%: €2.280,-
• Tussen €9.120,- en €10.890,- gaat het om 30%: €531,-
• Totale belastingvermindering op de belastingvrije som: €2.811,-

Door de belastingvermindering in rekening te brengen bekomen we nu een om te slane belasting van €4.440,- (€7.251 – €2.811).

Toepassing andere belastingverminderingen

Jan deed ook een gift ter waarde van €100,-. Hierdoor heeft hij recht op een belastingvermindering van €45,-. De te betalen belasting bedraagt nu nog €4.395,-.

Toepassing gemeentebelasting

Op het totale saldo van de te betalen belasting moeten vervolgens de gemeentelijke opcentiemen worden toegepast. Voor Elewijt gaat het om 7%. De gemeentelijke opcentiemen bedragen dus €307,65 (7% van €4.395,-). Dit brengt de verschuldigde belasting op €4.702,65.

Verrekenen van voorafbetalingen

Jan deed vorig jaar 4 voorafbetalingen van €1.150,-. In totaal deed hij met andere woorden €4.600,- aan voorafbetalingen. Het te betalen saldo bedraagt dan ook €102,65.*

* Volledigheidshalve moet ik wel vermelden dat Jan ook nog recht heeft op een bonificatie van €8,88 ten gevolge van de door hem gedane voorafbetalingen. De ingewikkelde berekening laat ik voor de duidelijkheid van dit artikel achterwege, maar Jan zal in de praktijk slechts €93,77 moeten bijbetalen.