Veel zelfstandigen beginnen ooit in bijberoep, met een zelfstandige activiteit naast hun vaste baan. Een deel daarvan kiest er uiteindelijk voor om van hun bijberoep hun hoofdberoep te maken. Ook het omgekeerde kan natuurlijk: een zelfstandige die na verloop van tijd beslist om van zijn hoofdberoep zijn bijberoep te maken. Het schakelen tussen bijberoep en hoofdberoep is niet bijzonder moeilijk, maar het is wel belangrijk dat je je sociaalverzekeringsfonds op de hoogte brengt. Dit heeft namelijk gevolgen voor de te betalen sociale bijdragen en voor de rechten die je daarmee opbouwt.

Van bijberoep naar hoofdberoep

Wanneer jouw zaak het goed doet, kan je beslissen om van bijberoep naar hoofdberoep over te stappen. Eenmaal je dat doet, ben je onderworpen aan alle regels voor zelfstandigen in hoofdberoep en verlies je ook de uitgebreidere sociale rechten en vangnetten voor loontrekkenden. Het is daarom belangrijk dat je je overstap goed voorbereid: maak eerst nog eens een financieel plan, ga na welke ondernemingsvorm het beste past en denk ook alvast na over de pensioenopbouw, want dat is als zelfstandige toch wel nodig.

Bovendien is het aan te raden om op het juiste moment over te schakelen. Je dient namelijk je sociaalverzekeringsfonds op de hoogte te brengen en vervolgens zal je ook als een hoofdberoeper sociale bijdragen dienen te betalen. Deze liggen mogelijk hoger dan wat je als zelfstandige in bijberoep betaalt. Als zelfstandige in hoofdberoep ben je namelijk sowieso een minimumbijdrage verschuldigd, ongeacht je inkomsten. Dat wil ook zeggen dat je meteen voor een volledig kwartaal dient te betalen, ook als je pas op het einde van het kwartaal de overstap maakt.

Van hoofdberoep naar bijberoep

Het kan natuurlijk ook omgekeerd: de zaken gaan niet super, je wil meer tijd voor je gezin of je hebt een leuke job als loontrekkende gevonden. En dus maak je van je hoofdberoep je bijberoep. Dat kan, maar je moet wel aan een aantal voorwaarden voldoen:

  • Je bent minstens halftime werkzaam in loondienst, of
  • Je bent minstens halftijds werkzaam als ambtenaar en dit minstens 200 dagen of 8 maanden per jaar, of
  • Je werkt als leerkracht met een vaste benoeming voor minstens 60% van een volledig uurrooster.

Ook hier moet je je sociaalverzekeringsfonds op de hoogte brengen. Louter een job aanvaarden, volstaat niet. De omschakeling gaat vervolgens in op de eerste dag van het volgende kwartaal. Als je dus op 5 januari de omschakeling aanvraagt, gaat dit pas op 1 april in. In het eerste kwartaal (januari tot en met maart) betaal je dus nog steeds de sociale bijdragen als zelfstandige in hoofdberoep. Er is enkel een uitzondering voor wijzigingen op de eerste dag van een kwartaal, want die gaan wel direct in.

Eenmaal je werkzaam bent als zelfstandige in bijberoep betaal je mogelijk minder sociale bijdragen. Dat komt omdat de minimumbijdrage niet langer verschuldigd is. De keerzijde van de medaille: het gaat louter om solidariteitsbijdragen waarmee je geen sociale rechten opbouwt. Enkel als je als zelfstandige in bijberoep minstens de minimumbijdrage betaalt, kan je wel op een aantal sociale rechten aanspraak maken.