Start in 9 stappen een eigen zaak

Een kant-en-klaar stappenplan om een eigen zaak te starten, valt maar moeilijk mee te geven. Dat heeft natuurlijk alles te maken met het feit dat een en ander afhankelijk is van de gekozen ondernemingsvorm. Daarom hebben we op deze website per ondernemingsvorm een eigen stappenplan weergegeven. Bovendien is een en ander ook afhankelijk van het type zaak dat je wenst uit te baten. Soms moet je immers over de nodige vergunningen beschikken. In bijzondere omstandigheden laat je je dan ook best informeren door een expert.

Anderzijds zijn er wel een aantal stappen die steeds terug zullen komen. Om een en ander te verduidelijken, biedt onderstaand stappenplan soelaas.

# 1. Werk jouw idee uit

Wil je zelfstandig worden en heb je een idee voor een eigen zaak? Dan moet je eerst de haalbaarheid ervan nagaan. Ga na hoe je het wilt aanpakken en hoe je een en ander zal financieren. In de eerste plaats zal je dus een ondernemingsplan moeten opstellen. Hiernaast dien je een financieel plan op te stellen waarin je de financiële haalbaarheid van jouw idee uitpluist. Zo’n financieel plan is niet altijd verplicht, maar wel een aanrader. Overigens is het aangeraden om je bij het opstellen van het financieel plan te laten bijstaan door een accountant. Zo ben je helemaal zeker.

# 2. Kies een geschikte ondernemingsvorm

In België zijn er verschillende manieren om een eigen zaak te starten. Het eenvoudigste is het starten van een eenmanszaak. Echter is jouw vermogen dan verbonden met het vermogen van jouw zaak. Dat is niet zonder risico. Bovendien is een eenmanszaak niet geschikt voor samenwerkingsverbanden. Eventueel zal je dus moeten opteren voor een vennootschap. Elke vennootschap kent zijn eigen voor- en nadelen en soms is er ook een minimumkapitaal vereist. Om een en ander te verduidelijken vind je hieronder de noodzakelijke info per ondernemingsvorm:

# 3. Vind het benodigde kapitaal

Het financieel plan zal alvast verduidelijken welk kapitaal je voor jouw onderneming nodig hebt. Bij sommige vennootschappen is een minimumkapitaal noodzakelijk. Dit is onder andere het geval voor de nv. Indien je zelf het benodigde kapitaal beschikbaar hebt, stelt er zich geen probleem. Anders zal je op zoek moeten gaan naar een kredietverstrekker. Dit kan een financiële instelling zijn, maar ook een natuurlijke persoon of een rechtspersoon. In het geval van een commanditaire vennootschap is zo’n geldschieter zelfs de regel.

# 4. Open een zichtrekening

Om een eigen zaak te starten, moet je een zichtrekening openen bij een Belgische financiële instelling. Ook voor een eenmanszaak kies je voor een aparte zichtrekening. Gaat het om een vennootschap? Dan open je de zichtrekening op naam van de vennootschap. Het rekeningnummer zal je later op alle handelsdocumenten moeten vermelden. Vergeet uiteraard het benodigde kapitaal niet over te maken.

# 5. Richt de vennootschap op

Indien het om een eenmanszaak gaat, mag je deze stap negeren. In het andere geval moet je jouw vennootschap oprichten. Hoe je jouw vennootschap dient op te richten, is afhankelijk van de gekozen vennootschapsvorm. Soms zal een onderhandse akte immers volstaan, terwijl andere keren een authentieke akte verplicht is. In het tweede geval zal je steeds via de notaris moeten passeren die de oprichtingsakte ook zal laten registreren en openbaar zal laten maken. Bij een onderhandse akte dien je deze stappen zelf te zetten.

# 6. Vraag een ondernemingsnummer aan

Je moet jouw eigen zaak inschrijven in de zogenoemde Kruispuntbank van Ondernemingen (KBO). Dit is een database waarin alle Belgische ondernemingen zijn opgenomen. Ga naar een ondernemingsloket naar keuze om je in de KBO in te schrijven. Na de inschrijving ontvang je een uniek ondernemingsnummer. Dit ondernemingsnummer bestaat uit tien cijfers.

# 7. Activeer jouw btw-nummer

Het verkregen ondernemingsnummer vormt de basis voor jouw btw-nummer. Hieraan wordt immers gewoon de vermelding ‘BE’ toegevoegd. Indien je btw-plichtig bent, moet je jouw ondernemingsnummer dan ook als btw-nummer activeren. Het ondernemingsloket zal dit voor jou doen.

# 8. Aansluiten bij een sociaal verzekeringsfonds

Als zelfstandige moet je zelf jouw sociale zekerheid in orde brengen. Hiervoor moet je aansluiten bij een sociaal verzekeringsfonds. Deze verplichting geldt niet alleen voor de zelfstandige in de eenmanszaak maar ook voor bestuurders, zaakvoerders en werkende vennoten. Enkel zaakvoerders met een onbezoldigd mandaat hoeven zich niet aan te sluiten bij een sociaal verzekeringsfonds. De aansluiting moet ten laatste bij de start in orde zijn.

Van zodra je aangesloten bent bij een sociaal verzekeringsfonds, val je onder het sociaal statuut van de zelfstandige. Je moet dan kwartaalbijdragen betalen. In ruil voor jouw bijdragen bouw je vervolgens een aantal sociale rechten op

  • Tussenkomst bij ziekte en invaliditeit
  • Geboorteverlof
  • Adoptieverlof
  • Pensioen
  • Mantelzorg
  • Overbruggingsrecht.

 

Deze rechten gaan minder ver dan wat je van het werknemersstatuut gewoon bent. Daarom zijn bijkomende sociale verzekeringen vaak interessant. Denk bijvoorbeeld aan het Sociaal VAPZ voor de eenmanszaak. Weet tot slot dat ook vennootschappen een sociale bijdrage moeten betalen.

# 9. Voer een heldere boekhouding

Vanaf de eerste dag zal je een heldere boekhouding moeten voeren. Al was het maar om de oprichtingskosten administratief te verwerken. Het voeren van een heldere boekhouding is een wettelijke verplichting en het opzetten van jouw administratie is de laatste stap op weg naar jouw eigen zaak.

Het kan hierbij gaan om een vereenvoudigde boekhouding of om een dubbele boekhouding. Welke boekhouding je dient te voeren, is afhankelijk van de jaaromzet en de gekozen ondernemingsvorm. Een eenmanszaak of een commanditaire vennootschap met een beperkte omzet kan bijvoorbeeld kiezen voor een vereenvoudigde boekhouding. Maar bij een besloten vennootschap is een dubbele boekhouding dan weer verplicht.

Zoek een boekhouder of doe de boekhouding zelf. In het tweede geval maak je gebruik van een geschikt boekhoudprogramma. Wij stelden een lijst met boekhoudprogramma’s voor jou op. Zo wordt het alvast een stuk eenvoudiger om een geschikt boekhoudprogramma te vinden.