Wat is de investeringsaftrek?

De investeringsaftrek is een fiscaal voordeel waarbij je een deel van de aanschaf- of beleggingswaarde van een investering mag aftrekken van de belastbare winst. Het gaat in principe om een eenmalige fiscale aftrek, maar in sommige gevallen mag je een investeringsaftrek over de afschrijvingsperiode toepassen. We spreken dan van een gespreide aftrek. Tot slot kan de investeringsaftrek ook worden overgedragen naar een volgend belastbaar tijdperk.

Wie kan de investeringsaftrek genieten?

De investeringsaftrek is er zowel voor de eenmanszaak als voor de kleine vennootschap en de vrije beroepers. Een vzw kan echter niet van de investeringsaftrek genieten. In sommige gevallen kunnen echter alle vennootschappen van een (verhoogde) investeringsaftrek genieten.

Wat is een kleine vennootschap?

Opdat een vennootschap de investeringsaftrek kan genieten, moet het gaan om een zogenoemde kleine vennootschap. Zo’n kleine vennootschap mag in het laatst afgesloten boekjaar maximaal één van de volgende criteria overschrijden.

Eventueel moeten de criteria op vlak van balanstotaal en omzet op geconsolideerde basis worden nagegaan. Dit is het geval indien het gaat om verbonden vennootschappen. Bij het criterium van het personeelsbestand wordt het aantal werknemers van elke vennootschap echter opgeteld.

• Een balanstotaal van max. €4.500.000,-
• Een jaaromzet van max. €9.000.000,- excl. btw
• Het personeelsbestand heeft een max. jaargemiddelde van 50 werknemers.

Investeringsaftrek: voor welke investeringen?

Lang niet elke investering komt in aanmerking voor de investeringsaftrek. Er zijn immers een aantal investeringen expliciet uitgesloten.

Volgende investeringen komen in aanmerking voor de investeringsaftrek:

• Materiële vaste activa, in nieuwe staat verkregen; of
• Materiële vaste activa, in nieuwe staat tot stand gebracht; of
• Nieuwe immateriële vaste activa; en
• Ze worden in België exclusief gebruikt voor het uitoefenen van de beroepswerkzaamheden; en
• Ze zijn over een periode van minimaal drie jaar afschrijfbaar; en
• Ze zijn niet uitdrukkelijk door de wet uitgesloten.

Uitdrukkelijk door de wet uitgesloten investeringen

Om in aanmerking te komen voor de investeringsaftrek, mag de investering niet uitdrukkelijk door de wet zijn uitgesloten. En de wetgever heeft dan ook een uitgebreid lijstje van investeringen die expliciet zijn uitgesloten, opgesteld.

• Gebouwen aangeschaft met het oog op wederverkoop;
• Bijkomende lasten die niet samen met de activa worden afgeschreven;
• Personenwagens;
• Wagens voor dubbel gebruik;
• Activa waarvan het recht op gebruik via een huurovereenkomst aan een derde wordt verleend, tenzij de derde een eenmanszaak of vennootschap is die het gehuurde goed voor zijn beroepsactiviteit gebruikt;
• Activa waarbij het recht van gebruik van een opstal-, erfpacht- of leasingovereenkomst (of een gelijkaardige overeenkomst) aan een derde wordt overgedragen;
• Investeringen door belastingplichten die belast worden volgens forfaitaire grondslagen waarbij ook de afschrijvingen forfaitair zijn opgenomen, met uitzondering van energiebesparende investeringen zonder financiële steun van overheidswege.

Uiteraard kan er ook geen beroep worden gedaan op de investeringsaftrek indien er niet aan de eerder vooropgestelde criteria is voldaan. Dit is bijvoorbeeld het geval indien het activum niet uitsluitend voor het beroep wordt gebruikt of indien het afschrijfbaar is voor een termijn korter dan dan 3 jaar.

Hoe groot is de investeringsaftrek?

Het fiscaal voordeel varieert van 3 tot 30%. Dit is afhankelijk van wie de investering doet en om welke soort investering het gaat. Ook het onderscheid tussen de zogenoemde gewone en de gespreide investeringsaftrek is niet onbelangrijk. Bovendien wijzigt een en ander vanaf aanslagjaar 2021. De meegedeelde percentages voor aanslagjaar 2021 zijn louter richtinggevend opgenomen, aangezien de fiscus deze uiteraard nog niet heeft gepubliceerd.

Algemene regel: gewone en gespreide investeringsaftrek

Verhoogde investeringsaftrek voor digitale investeringen

Bij zogenoemde digitale investeringen gaat het om investeringen in digitale vaste activa. Het gaat onder andere om de investering in digitale vaste activa voor de exploitatie van een geautomatiseerd betalings- en facturatiesysteem. Ook de investering in een witte kassa, in een webshop voor e-commerce of in digitale IT-beveiliging, komen in aanmerking voor deze verhoogde investeringsaftrek.

Verhoogde investeringsaftrek voor energiebesparende investeringen

De wetgever heeft een lijst opgesteld met energiebesparende investeringen die in aanmerking komen voor deze verhoogde investeringsaftrek. Het gaat onder andere om investeringen in isolatie van buitenmuren, het aanbrengen van tochtsluizen en het bijkomend isoleren van bestaande ovens. Vaak worden extra technische eisen opgelegd.

Om de verhoogde investeringsaftrek voor energiebesparende investeringen te kunnen genieten, moet je bovendien een attest aanvragen bij het Vlaams Energie Agentschap. Dit attest moet je aan jouw belastingaangifte toevoegen.

Verhoogde investeringsaftrek voor investeringen in beveiliging

Deze verhoogde investeringsaftrek is enkel geschikt voor investeringen in de beveiliging van bedrijfsvoertuigen of beroepslokalen. In het geval van IT-beveiliging dient beroep te worden gedaan op de verhoogde investeringsaftrek voor digitale investeringen.

Lang niet alle investeringen in nieuw materiaal komen in aanmerking. De investering in een goederenkluis komt bijvoorbeeld enkel in aanmerking indien het van een inbraakvertragend slot is voorzien. Het is met andere woorden belangrijk om voorafgaandelijk de verschillende criteria na te gaan.

Verhoogde investeringsaftrek voor investeringen in Onderzoek & Ontwikkeling (O&O)

Deze verhoogde investeringsaftrek is in de praktijk beperkt tot milieuvriendelijke investeringen in O&O. Echter kan het bijvoorbeeld ook gaan om investeringen in nieuwe producten die het negatieve effect op het leefmilieu willen beperken. Om van de verhoogde investeringsaftrek O&O te kunnen genieten, moet de onderneming een R&D-afdeling hebben en moet het milieuvriendelijk karakter worden bewezen. Dit laatste dien je te doen aan de hand van een attest van het Departement Omgeving. Dit attest moet aan de belastingaangifte worden toegevoegd.

Opgelet: Als vennootschap kan je ook opteren voor het fiscaal voordeel van het belastingkrediet voor O&O. Indien je daarvoor opteert, kan je echter niet langer de investeringsaftrek toepassen voor investeringen in O&O én voor octrooien (zie verder).

Verhoogde investeringsaftrek verwerving van octrooien

Deze verhoogde investeringsaftrek is van toepassing op de verwerving van octrooien.

Opgelet: Indien je als vennootschap opteerde voor het belastingkrediet voor onderzoek en ontwikkeling, kan je de investeringsaftrek voor octrooien niet langer toepassen (zie eerder).

Investeringsaftrek voor investeringen ter bevordering van herbruikbare verpakkingen

Het gaat om investeringen die de productie en recyclage van herbruikbare verpakkingen van dranken en nijverheidsproducten tot doel heeft. De investeringsaftrek is beperkt tot vennootschappen

Verhoogde investeringsaftrek voor investeringen in rookafzuigsystemen en verluchtingssystemen

Deze investeringsaftrek is beperkt tot horecazaken die in een rookkamer investeren door er een verluchtingssysteem of een rookafzuigsysteem aan te brengen. De investeringsaftrek is voor alle horecazaken mogelijk.

Investeringsaftrek voor investeringen in zeeschepen

Deze investeringsaftrek is er voor ondernemingen die uitsluitend winst halen uit de scheepvaart. Bovendien is het enkel beschikbaar voor vennootschappen en niet voor eenmanszaken.

Hoe wordt de investeringsaftrek toegepast?

De investeringsaftrek wordt op de winsten van het belastbare tijdperk toegepast. De aftrek is van toepassing voor de aanrekening van de verliezen uit andere beroepswerkzaamheden (personenbelasting) en op de allerlaatste plaats na elke andere aftrek (vennootschapsbelasting).

Wanneer er in een belastbaar tijdperk onvoldoende winst zou zijn, kan de investeringsaftrek beperkt worden overgedragen naar het volgende belastbare tijdperk.

Wat moet je verder doen?

Bij de aangifte in de personen- of vennootschapsbelasting moet een formulier worden toegevoegd:

• Voor eenmanszaken: een ingevuld, gedateerd en ondertekend formulier 276U
• Voor vennootschappen: een ingevuld, gedateerd en ondertekend formulier 275U.

Bovendien moet je voor elk activum gegevens bijhouden (datum aanschaffing of totstandkoming, aanschaffings- of beleggingswaarde, de correcte benaming en de normale gebruiks- en afschrijvingsduur). Bij bepaalde activa moet je ook extra documenten ter beschikking stellen. Denk bijvoorbeeld aan het attest voor de energiebesparende investeringen.

Het regime van de investeringsaftrek wordt al snel erg ingewikkeld. Toch is het een interessante maatregel om de fiscale druk te verlagen. Consulteer bij twijfel voorafgaand een accountant die jou een en ander kan uitleggen. Zo hoef je geen fiscale voordelen mis te lopen.