Wat is een accountant en wat doet hij?
Een accountant is een financieel professional en geeft in die hoedanigheid zakelijk advies en helpt met de boekhouding. Vooral zijn controlebevoegdheid is daarbij prominent aanwezig. Daarbovenop is een accountant belast met een aantal wettelijke bevoegdheden. Zo zal de accountant in sommige gevallen een zogenoemde accountantsverklaring moeten afleveren.
Niet alleen heeft een accountant een zware studie achter de rug, bovendien moet hij ook slagen voor een toelatingsexamen én moet hij een driejarige stage succesvol doorlopen. Zo ben je helemaal zeker van de deskundigheid van de accountant. En dat blijf je, want permanente bijscholing is eveneens verplicht.
Twee soorten accountants
Accountants zijn als zelfstandige aan de slag of ze staan op de loonlijst van een onderneming. We spreken hier van interne en externe accountants. Uiteraard hebben zij ook een ander takenpakket:
- De interne accountant: werkt in dienstverband van een onderneming, bijvoorbeeld als interne auditor of als financieel directeur
- De externe accountant: werkt als zelfstandige en dit voor ondernemingen en organisaties, bijvoorbeeld ter controle van boekhoudkundige stukken of ter beoordeling van de kredietwaardigheid.
Het takenpakket van de accountant
In de praktijk kan het takenpakket van een accountant heel divers zijn. Net omdat een accountant veel meer doet dan alleen de administratie controleren.
- Controleren van de boekhouding
- Advies en opzetten administratieve organisatie onderneming
- Kwaliteitsbewaking administratie onderneming
- Gerechtelijk expert (bv. controle boekhoudkundige organisatie)
- Fiscaal advies verlenen
- Vertegenwoordigen van individuele vennoten
- Opstellen financiële verslagen
- Controleren betrouwbaarheid gegevens Raad van Bestuur.
Een boekhouder is geen accountant
De ene doet beroep op een accountant, de andere op een boekhouder. En zo worden ze wel vaker met elkaar in verwarring gebracht. Toch is een boekhouder nog geen accountant, laat dat duidelijk zijn. Er zijn dan ook diverse verschillen te noemen.
- Opleiding: Een erkende boekhouder zal een relevante bacheloropleiding hebben afgerond, aangevuld met een stageperiode en met geregelde bijscholing. Een accountant heeft meestal een masteropleiding achter de kiezen, moet slagen voor een toegangsexamen, een stage van 3 jaar succesvol afronden en moet eveneens geregeld bijscholingen volgen.
- Prijs: Over het algemeen is een accountant duurder dan een boekhouder, maar dat hoeft uiteraard niet vast te staan.
- Functie en takenpakket: Een boekhouder heeft vooral een uitvoerende functie, namelijk “de boeken bijhouden”. Een accountant heeft daarentegen een controlerende en adviserende functie.
- Beroepsinstituut: Een erkende boekhouder is aangesloten bij het BIBF (Beroepsinstituut van Erkende Boekhouders en Fiscalisten). Een accountant is daarentegen aangesloten bij het IAB (Instituut van de Accountants en de Belastingconsulenten).
In principe ben je niet verplicht om beroep te doen op een boekhouder of een accountant. Je mag dus perfect jouw boekhouding zelf doen en een accountant hoeft jou niet te controleren. Tenzij een zogenoemde accountantsverklaring wettelijk verplicht is of indien contractuele of statutaire bepalingen anders beweren. Zo’n accountantsverklaring is een bewijs dat de jaarrekening getrouw is. Het behoort tot één van de extra taken waarvoor de accountant van rechtswege bevoegd is. Een boekhouder kan het niet opstellen.
Boekhoudkundige verwerking
De kosten die verbonden zijn aan een boekhouder of accountant, zijn gewoon integraal aftrekbaar in de belastingen. Eventueel kunnen er wel een aantal uitzonderingen zijn. Zo kan een accountant een financieel plan voor jou opstellen. En dan gaat het misschien om opstartkosten die je over een langere periode zal afschrijven. Hetzelfde geldt indien het gaat om zogenoemde “kosten van verwerving” die aan een investering voorafgaan. Dan worden de gemaakte kosten van verwerving immers mee afgeschreven met de investering.
