Wat is een commanditaire vennootschap (comm.v.)?

Een comm.v. is een commanditaire vennootschap. Voor de hervorming van de vennootschapswetgeving kende je deze vennootschapsvorm waarschijnlijk onder de naam gcv of gewone commanditaire vennootschap. Het gaat om een vorm van een maatschap, met de bijzonderheid dat het over rechtspersoonlijkheid beschikt.

Kenmerken van de commanditaire vennootschap (comm.v.)

Een commanditaire vennootschap of comm.v. is een samenwerkingsvorm waarbij minimaal één stille en één beherende vennoot onder één hoedje spelen. In de praktijk gaat het om een subcategorie van een maatschap, met de bijzonderheid dat de commanditaire vennootschap wel degelijk over rechtspersoonlijkheid beschikt.

De beherende vennoten zijn de zogenoemde gecommanditeerden: zij mogen handelen namens de vennootschap. Omdat zij over de handelingsbevoegdheden beschikken, dragen zij ook een verregaande vorm van aansprakelijkheid. Zij zijn immers onbeperkt aansprakelijk voor de schulden van de vennootschap, wat voor een maatschap niet ongewoon is. Echter rusten alle touwtjes in hun handen: geldschieters kunnen zich niet zomaar met het bestuur bemoeien.

De stille vennoten worden daarentegen ook wel eens de commanditaire vennoten genoemd. De stille of commanditaire vennoot staat niet in voor het beheer van de vennootschap maar is eigenlijk een geldschieter die graag op de achtergrond blijft. Zijn aansprakelijkheid is ook beperkt tot zijn eigen inbreng. Indien de stille vennoot echter daden van beheer zou stellen, kan de stille vennoot alsnog onbeperkt aansprakelijk zijn (net zoals de beherende vennoot). Daarom is het belangrijk om scheidingslijnen te voorzien: een stille vennoot moet, wat het bestuur betreft, ook echt stil blijven.

Door de verregaande aansprakelijkheidsrisico’s wordt de commanditaire vennootschap vooral gebruikt voor activiteiten met weinig risico’s die echter investeringen vergen, waardoor een geldschieter bij het verhaal wordt betrokken. Voor de ondernemer heeft dit het voordeel dat hij (in tegenstelling tot bij een vof) helemaal alleen de touwtjes in handen kan houden (net zoals bij een besloten vennootschap of een naamloze vennootschap), terwijl de geldschieter niet hoeft wakker te liggen van een verregaande vorm van aansprakelijkheid zoals dat bij een klassieke maatschap wel het geval zou zijn.

Een commanditaire vennootschap (comm.v.) oprichten

Het oprichten van een commanditaire vennootschap gaat vrij eenvoudig en je hoeft niet langs de notaris te passeren, waardoor het ook een stuk goedkoper is. Echter moet je zelf een maatschapscontract opstellen en dien je zelf een en ander te regelen. In de praktijk resulteert dat dan ook in een verregaande verantwoordelijkheid.

De oprichters

Voor de oprichting van de commanditaire vennootschap is er minimaal één stille en één beherende vennoot noodzakelijk. Praktisch brengt de commanditaire vennootschap meestal één beherende vennoot en één of meerdere stille vennoten samen.

Het vinden van één of meerdere geldschieters is geen eenvoudige taak. Hoewel startkapitaal of een financieel plan niet verplicht is, zullen geldschieters natuurlijk om harde cijfers vragen. In de praktijk is een financieel plan dus geen overbodige luxe.

Open een zichtrekening

Jouw commanditaire vennootschap heeft rechtspersoonlijkheid en dient over een eigen zichtrekening te beschikken. Open dan ook een zichtrekening bij een Belgische financiële instelling. Je hebt geen minimaal startkapitaal nodig en ook een financieel plan is niet noodzakelijk, maar uiteraard wel aangeraden.

Opstellen onderhandse akte

Voor het oprichten van een commanditaire vennootschap hoef je niet bij de notaris langs te gaan. De beherende en stille vennoot of vennoten kunnen samen de onderhandse akte en de statuten opstellen. Het is wel aangeraden om een hier een jurist bij te betrekken.

Na het opstellen van de onderhandse akte dient een verkorte versie neergelegd te worden op de griffie van de ondernemingsrechtbank en bovendien moet je de oprichting in het Belgisch Staatsblad laten publiceren. Vanaf het publicatiemoment beschikt de commanditaire vennootschap over rechtspersoonlijkheid en kan het contracten afsluiten. Uiteraard zal je ook jouw ondernemingsnummer ontvangen.

Te ingewikkeld? De meeste sociale verzekeringsfondsen kunnen een aantal taken uit handen nemen. Uiteraard werken zij niet gratis…

Voordelen van de commanditaire vennootschap (comm.v.)

De voordelen van de commanditaire vennootschap hebben vooral te maken met de eenvoudige en goedkope oprichting ervan, in combinatie met de voordelen die we ook van de klassieke maatschap gewoon zijn.

  • Geen startkapitaal nodig om een comm.v. op te richten
  • Goedkoop op te richten: onderhandse akte volstaat
  • Ideaal voor familiale samenwerkingsverbanden
  • Minder administratieve verplichtingen
  • Beperkte aansprakelijkheid stille vennoot
  • Ideale vennootschapsvorm om geldschieters te overtuigen
  • Discretie, zoals bij de maatschap
  • Veel vrijheid voor invulling statuten
  • Ontbinding mogelijk zonder tussenkomst notaris
  • Vereenvoudigde boekhouding.

Nadelen van de commanditaire vennootschap (comm.v.)

Op vlak van aansprakelijkheid staat vooral de stille vennoot sterk. Echter laat dat zich vertalen in een aantal nadelen die vooral voor de beherende vennoot voelbaar zijn.

  • Onbeperkte aansprakelijkheid beherende vennoot
  • Geen inspraak in beheer voor stille vennoot
  • Dubbel boekhouden bij omzet > €500.000,-
  • Niet alleen op te richten.

Boekhouding commanditaire vennootschap (comm.v.)

Bij de oprichting van een commanditaire vennootschap zal een vereenvoudigde boekhouding meestal wel volstaan.  Net zoals het woord het eigenlijk al aangeeft, is zo’n vereenvoudigde boekhouding een stuk eenvoudiger dan wat men bij pakweg een nv gewoon is. Je moet immers enkel een financieel dagboek (met een kasboek en een bankboek), een aankoopboek, een verkoopboek en een inventarisboek bijhouden.

Wanneer de jaaromzet van de commanditaire vennootschap echter groter is dan €500.000,- is een dubbele boekhouding verplicht. Zo’n dubbele boekhouding is iets ingewikkelder omdat elke verrichting hier een tegenverrichting kent. Het is niet ongewoon dat een commanditaire vennootschap aanvankelijk met een vereenvoudigde boeking start maar op termijn moet overstappen naar een dubbele boekhouding.

De boekhouding van een commanditaire vennootschap kan je overlaten aan een boekhouder, maar uiteraard mag je ook zelf boekhouden. Het gebruik van een goed boekhoudprogramma is dan aangeraden. Dergelijke boekhoudprogramma’s maken het bijhouden van de eigen administratie veel eenvoudiger. Gebruik dan wel steeds een boekhoudprogramma dat eveneens overweg kan met de bijzonderheden van de commanditaire vennootschap. Ga ook na of het boekhoudprogramma makkelijk de overstap van het vereenvoudigd naar het dubbel boekhouden kan maken. Zo hoef je bij een groeiende omzet niet onverhoopt naar nieuwe software te zoeken.

Wij maakten voor jou een lijst met boekhoudprogramma’s voor de comm.v. Neem er een kijkje en vind in een handomdraai een boekhoudprogramma dat past bij jouw commanditaire vennootschap.