Wat is een promesse en hoe boek ik het?

Een belofte is een toezegging om iets te doen. Zo’n belofte kan mondeling of schriftelijk gebeuren, bijvoorbeeld door middel van een promesse. Het moet dan wel gaan om een belofte om een bepaald bedrag te betalen. Bovendien moet er aan een aantal voorwaarden zijn voldaan. Hieronder leggen we het een en ander uit en lees je ook hoe je de promesse moet boeken.

Betekenis van een promesse of orderbrief

Een promesse wordt ook wel een orderbrief, een orderbriefje of een promissory note genoemd. Het is een document waarbij een schuldenaar belooft om op een bepaalde vervaldag een bepaalde som te betalen aan een aangewezen persoon. Dit wordt vervolgens voorzien van een datum en een handtekening. De persoon die op het orderbriefje staat, kan op de vervaldag de betaling eisen. Na ontvangst van betaling zal hij het orderbriefje “voor voldaan” ondertekenen en aan de schuldenaar teruggeven.

Een promesse vertoont veel gelijkenissen met een wisselbrief, maar er zijn ook verschillen. Zo wordt een wisselbrief meestal door de schuldeiser uitgeschreven. Bij een promesse schrijft de schuldenaar de belofte uit. Een wisselbrief wordt vaak gebruikt tussen handelaars. Een promesse wordt eerder gebruikt door kredietinstellingen.

Voorbeeld van een promesse

Een bank die een lening aan een handelaar toekent kan bijvoorbeeld om een promesse vragen om op een bepaalde vervaldag een welbepaald bedrag (ontleend bedrag + rente) aan de kredietinstelling te betalen. Als er meerdere vervaldagen zijn, moet de kredietnemer meerdere promessen ondertekenen. De bank houdt de promessen dan bij en zal ze, na ontvangst van de betaling, “voor voldaan” ondertekenen en aan de kredietnemer teruggeven.

Geldigheid van een promesse

Internationaal gezien moet een orderbriefje aan de eisen voldoen van de in 1930 in Genève gesloten Convention providing a Uniform Law For Bills of Exchange and Promissory Notes. In België is de promesse bovendien geregeld door art. VII. 216/77 Wetboek van Economisch Recht, maar dit is eigenlijk enkel een omzetting van de in 1930 gemaakte afspraken. In de praktijk moet een promesse om geldig te zijn volgende vermeldingen bevatten:

• Het woord “orderbriefje”, opgenomen in de tekst zelf en geschreven in de toepasselijke taal
• Een onvoorwaardelijke belofte tot het betalen van een bepaalde som
• Een duidelijke aanwijzing van de vervaldag
• De plaats waar de betaling moet gebeuren
• De naam van degene die moet worden betaald
• Dagtekening + plaats van ondertekening
• Handtekening van de persoon die de belofte doet

Boeken van het ontstaan van de promesse

Een veelvoorkomend voorbeeld is dat van een kredietnemer die belooft om op een vervaldag te betalen. In dat geval ontvangt de kredietnemer het nettoprevenu. Anderzijds ontstaat er ook een schuld. Deze schuld omvat het terugbetalen van het nettoprevenu en het betalen van een rente.

Stel bijvoorbeeld dat een onderneming een lening aangaat bij een kredietverlener van 10.000 euro om zijn voorraad voor de zomerperiode te financieren. Na de zomer, wanneer alles de deur uit is, moet hij die 10.000 euro terugbetalen (schuld op ten hoogste één jaar). Daarbovenop moet hij ook 500 euro rente betalen. De ondernemer ondertekent daarvoor een promesse. We boeken het ontstaan van de schuld op ten hoogste één jaar en de ontvangst van het nettoprevenu:

Boeken van de terugbetaling op de vervaldag

Op het moment van de terugbetaling zal de kredietverlener de promesse voor ontvangst ondertekenen en aan de kredietnemer terugbezorgen. Hierdoor komt de schuld te vervallen en kunnen we de rekening 431 Kredietinstellingen: promessen afboeken. We boeken de betaling als volgt: