Wat is een vof?
Een vof is een vennootschap onder firma. Het gaat om een maatschap met rechtspersoonlijkheid en het lijkt sterk op een commanditaire vennootschap, buiten dan het feit dat er geen sprake is van een stille vennoot. De vof of de vennootschap onder firma kent echter wel de voornaamste voordelen van een maatschap.
Kenmerken van de vennootschap onder firma (vof)
De vof is een maatschap met rechtspersoonlijkheid. In tegenstelling tot een klassieke maatschap is het dus een echte entiteit die zelf haar eigen belastingen moet betalen. Voor de oprichting van de vof is er geen minimumkapitaal noodzakelijk. Net zoals bij de bv kan je dus ook een vof oprichten met een startkapitaal van €1,-. Het oprichten van de vof is tot slot heel eenvoudig en vergt weinig kosten.
Echter is er ook een keerzijde aan de medaille. Schuldeisers willen immers zekerheid en dus zijn de vennoten onbeperkt aansprakelijk voor de gemaakte schulden. Voor risicovolle ondernemingen is de vof met andere woorden niet geschikt. In tegenstelling tot een comm.v. is er ook geen sprake van een stille vennoot die slechts een beperkte aansprakelijkheid kent. Is zo’n verregaande aansprakelijkheid niets voor jou? Dan is een besloten vennootschap waarschijnlijk interessanter.
Tot slot is een vof een samenwerkingsverband en moet het dus door minimaal twee vennoten worden opgericht. Ook dat is anders dan bij een besloten (bv) of een naamloze vennootschap (nv) waarbij één vennoot al volstaat.
Een vof oprichten
Het oprichten van een vof is eenvoudig en goedkoop. En daarom is het soms een goede keuze, hoewel je er de verregaande aansprakelijkheid dan wel bij moet nemen. Hieronder lees je hoe je een vof kan oprichten.
De oprichters
Om een vof op te richten moet je met minimaal 2 oprichters zijn. In tegenstelling tot bij een commanditaire vennootschap is er geen sprake van een stille vennoot en dragen alle vennoten de volledige verantwoordelijkheid. Ook is het niet zomaar mogelijk dat één vennoot de touwtjes in handen houdt.
Openen van een zichtrekening
De vof heeft rechtspersoonlijkheid en dient over een zichtrekening te beschikken. Er is net zoals bij de eenmanszaak en de bv geen sprake van een minimumkapitaal: ook een symbolische euro volstaat. Inbreng in natura behoort eveneens tot de mogelijkheden.
Opstellen onderhandse akte
Voor het opstellen van de oprichtingsakte moet je niet bij een notaris op bezoek. De statuten en de onderhandse akte stel je immers zelf op. Uiteraard is het wel aangeraden om je te laten adviseren door een expert. Een jurist kan jou helpen.
Neerlegging van de oprichtingsakte
De oprichtingsakte leg je vervolgens neer op de griffie van de Ondernemingsrechtbank. Ook laat je de oprichting van de vof in het Belgisch Staatsblad publiceren opdat de vof rechtspersoonlijkheid krijgt. Via de griffie zal je overigens ook jouw ondernemingsnummer ontvangen. Uiteraard kan ook het sociaal verzekeringsfonds een aantal taken uit handen nemen.
Voordelen van een vof
De vof is niet meteen een populaire vennootschapsvorm. Dat is toch een tikkeltje vreemd, want eigenlijk heeft de vof veel voordelen te bieden. Toch gaat de vof nog vaak in onwetendheid verscholen, want er zijn maar weinig starters die de vof lijken te kennen.
- Goedkope en eenvoudige oprichting bij onderhandse akte
- Vrijheid bij het opstellen van de statuten
- Administratieve en juridische eenvoud
- Geen minimumkapitaal nodig (€1,- volstaat)
- Een financieel plan is niet nodig (maar aangeraden)
- Fiscaal interessanter dan een eenmanszaak.
Nadelen van een vof
Hoewel de vof een aantal mooie voorbeelden te bieden heeft, kent de vof ook een aantal niet onbelangrijke nadelen. De grote vrijheid resulteert zoals wel vaker in een verregaande aansprakelijkheid. Maar er zijn ook andere nadelen aan de vof verbonden. De nadelen van de vof zijn hieronder weergegeven:
- Hoofdelijke en onbeperkte aansprakelijkheid vennoten
- Faillissement vof is ook faillissement vennoten
- Van rechtswege ontbonden indien vennootschap eenhoofdig wordt
- Vereenvoudigde boekhouding
- Meer discretie dan andere vennootschapsvormen
- Minimaal 2 vennoten nodig.
Wanneer is een vof een geschikte keuze?
Dat is natuurlijk het geval indien de voordelen opwegen tegen de nadelen. En dat is uiteraard afhankelijk van de praktische situatie. In de praktijk blijkt een vof vooral in de volgende situaties interessant te zijn:
- Er zijn weinig risico’s verbonden aan de activiteiten van de vof (bv. bijverdienen na het pensioen)
- Het gaat om vrije beroepen die automatisch persoonlijk aansprakelijk zijn (bv. advocaten)
- Er is slechts een beperkt opstartbudget beschikbaar
- De vennoten zullen vooral een inbreng in natura leveren
- Een eenmanszaak is fiscaal niet interessant
- De vennoten streven discretie na.
Vroeger werd de vof vaak gezien als een tussenstation op weg naar de toenmalige bvba. Indien de vof dan voldoende kapitaal had weten te vergaren, zou men naar een bvba overstappen. Door het wegvallen van het minimumkapitaal van de bvba (nu: de besloten vennootschap of bv), is deze piste niet meer zo interessant. En bovendien doet zo’n visie de vof oneer aan, want het is zoveel meer dan alleen een tussenstation.
Boekhouding bij een vof
Een van de voordelen van een vof is het feit dat inkomsten in de vennootschapsbelasting worden belast. Dat is fiscaal voordeliger. Uiteraard moet de vof dan wel een eigen boekhouding voeren. Dit kan een enkelvoudige of een dubbele boekhouding zijn.
Enkelvoudige boekhouding vof
Indien de jaaromzet van de vof maximaal €500.000,- bedraagt, mag de vof een vereenvoudigde boekhouding voeren. Bij zo’n vereenvoudigde boekhouding volstaat het om de aankopen en de verkopen te registreren. Aanvullend zijn ook een bank- en een kasboek onontbeerlijk. De vof kan er echter ook voor opteren om een dubbele boekhouding te voeren, maar dat is niet verplicht. Wel geeft dat extra bewijskracht, bijvoorbeeld bij conflicten met de fiscus.
Dubbele boekhouding vof
Indien de omzet van de vof echter hoger is dan €500.000,- is de vof wel verplicht om een dubbele boekhouding te voeren. Zo’n dubbele boekhouding biedt meer bewijskracht en inzicht. Echter is het voeren van zo’n dubbele boekhouding niet zo eenvoudig omdat elke verrichting een tegenverrichting kent. De hulp van een boekhouder of het inschakelen van een gebruiksvriendelijk boekhoudprogramma, is dan ook aangeraden. Via deze website kan je eenvoudig een boekhouder vinden.
Boekhouding vof zelf doen of niet?
Bij een vof ben je niet verplicht om jouw boekhouding uit te besteden. Je mag immers ook zelf een boekhoudprogramma gebruiken. Het is dan wel belangrijk dat het boekhoudprogramma de bijzonderheden van een vof kent en dat het eventueel ook eenvoudig de overstap kan maken van het enkelvoudig naar het dubbel boekhouden. Wij maakten alvast een overzicht met boekhoudprogramma’s om de zoektocht naar een geschikt boekhoudprogramma te vereenvoudigen.
