Als zelfstandige kom je vroeg of laat in aanraking met de term ROI. Of het nu gaat over een marketingcampagne, de aankoop van nieuw materiaal of een investering in een opleiding: de vraag is telkens dezelfde – wat levert het op? Ook investeerders zullen altijd rekening houden met de te verwachten ROI en de investering evalueren op basis van de gerealiseerde ROI. ROI, oftewel return on investment, helpt je om die vraag in cijfers te vatten. In dit artikel lees je wat ROI precies betekent, hoe je het berekent en waarom het een belangrijke graadmeter is voor je onderneming.
De betekenis van ROI
ROI staat voor return on investment en wordt meestal vertaald als rendement op investering. Het is een cijfer dat aangeeft hoeveel winst of opbrengst je uit een investering hebt gehaald in verhouding tot de kosten ervan. Het doel van ROI is om snel te kunnen inschatten of een investering de moeite waard was of niet. Een positieve ROI betekent dat je investering meer heeft opgebracht dan ze heeft gekost, terwijl een negatieve ROI erop wijst dat je verlies hebt geleden. ROI wordt vaak uitgedrukt in procenten, zodat je verschillende investeringen makkelijk met elkaar kunt vergelijken.
De formule voor het berekenen van de ROI
De klassieke formule om de ROI te berekenen is eenvoudig:
ROI = (Netto-opbrengst van de investering / Kosten van de investering) × 100
Stel dat je als zelfstandige € 2.000 uitgeeft aan een online advertentiecampagne en dat die campagne je uiteindelijk € 5.000 aan extra omzet oplevert. Dan bedraagt je netto-opbrengst € 3.000 (€ 5.000 – € 2.000). Je ROI is dan (3.000 / 2.000) × 100 = 150%. Dat betekent dat je voor elke euro die je investeerde, anderhalve euro winst hebt gemaakt.
Wat zegt ROI wel of niet?
Hoewel ROI een handig hulpmiddel is, zegt het niet alles. De formule houdt bijvoorbeeld geen rekening met tijd: een ROI van 50% op één maand is veel interessanter dan diezelfde ROI over drie jaar. ROI vertelt je ook niets over risico’s, alternatieve kosten, gevolgen voor de cashflow of de bredere impact van een investering. Sommige uitgaven leveren pas op lange termijn resultaat op, zoals opleidingen of merkbekendheid, en kunnen moeilijk in een simpele ROI-formule worden gevat. Daarom is het belangrijk om ROI niet als enig criterium te gebruiken, maar steeds in een bredere context te plaatsen.
Toch is het berekenen van de ROI soms nuttig. Als zelfstandige werk je met beperkte middelen. Elke investering, hoe klein ook, moet dus doordacht gebeuren. Door op regelmatige basis je ROI te berekenen, krijg je inzicht in welke uitgaven renderen en waar je geld aan verspilt. ROI helpt je om gefundeerde keuzes te maken en je onderneming op een gezonde manier te laten groeien. Bovendien kan het aantonen van een hoge ROI ook nuttig zijn wanneer je externe investeerders of kredietverstrekkers wil overtuigen. In de praktijk gebruik je de ROI dan ook vooral om investeringen te evalueren of te vergelijken. Je kunt bijvoorbeeld nagaan welke marketingactie het meeste heeft opgebracht of welke softwaretool de meeste tijdwinst (uitgedrukt in euro) oplevert in verhouding tot de kostprijs. Het is daarbij belangrijk om je cijfers goed bij te houden en ook verborgen kosten, zoals je eigen tijdsinvestering, mee te rekenen.
