Als loontrekkende heb je het eenvoudig. Behalve het ondertekenen van je arbeidsovereenkomst hoef je weinig anders te doen. De nodige formaliteiten worden door de werkgever uitgevoerd. Als je beslist om zelfstandige te worden, dien je alles zelf te regelen. En daar komen ook wel wat kosten bij kijken.

Kosten voor het starten als zelfstandige

In de eerste plaats krijg je als zelfstandige met opstartkosten te maken. Dat zijn onder andere de kosten om je wettelijke inschrijving te regelen. Je moet de inschrijving in de KBO regelen, de activatie van het ondernemingsnummer als btw-nummer en je moet je aansluiten bij een sociaal verzekeringsfonds. Begin 2022 betaal je 92,50 euro voor de inschrijving met één vestigingseenheid. De activatie van je btw-nummer kan je zelf doen of dit laten doen door een erkend ondernemingsloket. Dit laatste is een te betalen dienst en de kosten verschillen per loket. Over het algemeen betaal je hier ongeveer 55 tot 65 euro voor (excl. btw). Al met al kan je je inschrijving als zelfstandige dus laten regelen voor 150 euro.

Opgelet: als je een vennootschap opricht, lopen de kosten hoger op. Dat komt onder andere omdat je dan wellicht ook via de notaris moet passeren. Over het algemeen moet je dan toch al snel op ongeveer 1500 euro rekenen.

Andere kosten in de opstartfase

Bij de opstart doe je er goed aan om na te denken over de nodige verzekeringen. Sommige verzekeringen zijn verplicht, andere verzekeringen zijn aan te raden. Het is niet altijd nodig om meteen een jaarpremie te betalen, bij vrijwel alle verzekeraars kan je de premie ook per maand betalen. Dan betaal je meestal net iets meer, hoewel zelfs dat niet bij alle verzekeraars het geval is. Daarbovenop schakel je misschien de hulp in van een boekhouder, bijvoorbeeld bij het opstellen van een financieel plan. Over het algemeen kost een boekhouder zo’n 75 euro per uur.

Kosten om de zaak meteen te doen draaien

Je bent zelfstandige en nu komen de centen vanzelf. Was het maar waar. In de praktijk moet je eerst investeren en zal je moeten groeien. Je zal misschien gereedschap, machines, software en grondstoffen moeten aanschaffen. Daar heb je centen voor nodig die je nog niet hebt kunnen verdienen. Dat wil zeggen dat je zelf een startkapitaal moet voorzien. Hoe groot dit startkapitaal moet zijn, verschilt per onderneming. Sommige freelancers hebben vrijwel geen startkapitaal nodig, terwijl andere bedrijven dan weer honderdduizenden euro’s nodig hebben om van start te gaan. Je hoeft dit startkapitaal niet per se zelf te voorzien. Je kan hiervoor ook een beroep doen op externe financiering.

Sociale zekerheid en je loon

Als je alleen werkt, moet je jezelf maandelijks een loon toekennen. Of toch als je wil overleven. Bruto en netto zijn spijtig genoeg niet aan elkaar gelijk. Ook sociale bijdragen zijn te betalen, net als bijvoorbeeld de extra kosten voor een pensioenopbouw. Ook als je zaak nog niet meteen goed draait, heb je dus centen nodig om ze aan jezelf te geven. Daar zal je rekening mee moeten houden. Eventueel zet je vooraf wat extra spaargeld aan de kant en keer je je wat minder loon uit. Zo heb je wat meer financiële ademruimte tijdens de opstartfase. Op lange termijn is dat natuurlijk niet houdbaar. Een goed financieel plan zal aantonen of er op lange termijn voldoende inkomsten zijn om jezelf het gewenste salaris uit te keren.