Als zelfstandige moet je verplicht zijn aangesloten bij een sociaal verzekeringsfonds en moet je de sociale zekerheidsbijdragen betalen. Die sociale zekerheidsbijdragen berekent men op basis van jouw belastbare inkomsten en zijn bij elk sociaal verzekeringsfonds identiek. Toch kan de afrekening soms verschillen en dat heeft te maken met de gefactureerde beheerskosten die min of meer vrij te bepalen zijn. Volgens sommigen loont het de moeite om over te stappen naar een goedkoper sociaal verzekeringsfonds. Dat kan waar zijn, maar toch moet ik een en ander relativeren.

Waarom zijn er beheerskosten?

Via de beheerskosten draag je als zelfstandige bij aan de werkingskosten van het sociaal verzekeringsfonds. Wettelijk gezien zijn deze beheerskosten vrijgesteld van btw. Deze beheerskosten moeten de effectieve werkingskosten dekken. Winst maakt men dus niet, want per slot van rekening is een verzekeringsfonds een vzw zonder aandeelhouders. Wel is het sociaal verzekeringsfonds verplicht om transparant te zijn met betrekking tot deze beheerskosten. Jaarlijks moet het sociaal verzekeringsfonds het tarief aan de minister voorleggen. Via inspecties kan men nagaan of dit tarief al dan niet de effectieve kosten dekt.

Wat zijn de beheerskosten?

De beheerskosten verschillen van sociaal verzekeringsfonds tot sociaal verzekeringsfonds en kunnen bovendien jaarlijks wijzigen. Voor wat 2019 betreft, schommelen de beheerskosten tussen 3,05% en 4,25%. Dit percentage wordt toegepast op de verschuldigde sociale zekerheidsbijdragen (en dus niet op de belastbare inkomsten). Hierdoor is de financiële impact van de beheerskosten vrij beperkt.

Er zijn met andere woorden “dure” (4,25%) en “goedkope” (3,05%) sociale verzekeringsfondsen. Hieronder volgt een overzicht van de door de sociale verzekeringsfondsen gehanteerde beheerskosten:

Sociaal verzekeringsfonds Beheerskosten (2019)
Xerius 3,05%
Acerta 3,05%
Group S 3,90%
Multipen sociaal verzekeringsfonds 3,90%
Liantis 3,95%
Incozina 4,00%
Securex 4,10%
Partena Professional 4,25%

Loont switchen de moeite?

Dat je door te veranderen van sociaal verzekeringsfonds kan besparen, is wel degelijk waar. Toch moet je een en ander ook relativeren, want in de praktijk spreek je maar over enkele euro’s verschil. Zeker omdat de beetjes die je uitspaart op hun beurt in hogere belastingen en in een hogere sociale bijdrage resulteert… Enkel indien jouw winstcijfers heel rooskleurig zijn, kan de besparing oplopen tot meer dan €5,- netto per maand. Maar of je daarvoor van sociaal verzekeringsfonds moet veranderen is natuurlijk een andere vraag.

Beter houd je rekening met de (goede) samenwerking, de expertise van het sociaal verzekeringsfonds, de digitale omgeving en de kosten die voor andere diensten wordt aangerekend. De impact daarvan is nog steeds groter dan die enkele euro’s die je meer of minder moet betalen!

Hoe veranderen van sociaal verzekeringsfonds?

Beslis je alsnog om te veranderen van sociaal verzekeringsfonds? Dat kan. Echter gelden er wel een aantal beperkingen en voorwaarden. Zo moet je de ontslagaanvraag bij jouw huidig sociaal verzekeringsfonds indienen voor 30 juni. In principe gaat de mutatie dan in op 1 januari van het volgend jaar. Toch zijn er een aantal beperkingen verbonden aan dit mutatierecht:

  • Tijdens de eerste 4 volledige kalenderjaren kan je niet van sociaal verzekeringsfonds veranderen;
  • Vanaf 1 januari van het jaar waarin de pensioenleeftijd wordt bereikt of waarin de zelfstandige met vervroegd pensioen gaat, is veranderen niet mogelijk;
  • Voor 1 januari moeten alle opgevorderde en opeisbare sociale bijdragen aan het fonds dat je wilt verlaten, zijn betaald.

Opgelet: indien je bij een nieuw sociaal verzekeringsfonds bent aangesloten, zal je opnieuw sociale bijdragen betalen als een beginnende zelfstandige. Wel zal men de bijdrageberekening van het vorig sociaal verzekeringsfonds als basis gebruiken.