In een niet zo ver verleden was een basiskennis bedrijfsbeheer noodzakelijk om zelfstandig te kunnen worden. De doelstelling van deze verplichting was duidelijk: het aantal starters dat binnen 5 jaar faalt drastisch terugdringen. Niet voor niets had onderzoek uitgewezen dat een gebrek aan vaardigheden op vlak van bedrijfsbeheer aan de oorzaak lag van zo’n 30% van de falingen. Maar dat onderzoek dateert toch al van de jaren ’90. Desondanks heeft men intussen de stekker uit het attest bedrijfsbeheer getrokken. Wat moet je daarover weten?

Niet doelmatig en niet proportioneel

Begin 2017 verscheen een onderzoeksrapport op vraag van het Agentschap Innoveren & Ondernemen. De conclusies van dat onderzoek haalden het attest bedrijfsbeheer door de mosterd. Volgens het onderzoek had het attest bedrijfsbeheer immers een beperkte drempelfunctie terwijl het negatief werkte op een selectieve groep laaggeschoolden. Hiernaast was de vereiste kennis te theoretisch en stelde men geen meetbaar effect vast op de aanwezige ondernemersvaardigheden en het aantal faillissementen. Het rapport verwees onder andere naar Nederland waar een gelijkaardige verplichting al in 2007 succesvol werd afgeschaft.

Afschaffing attest bedrijfsbeheer

Het aangehaalde rapport oogde niet rooskleurig voor het Belgisch attest bedrijfsbeheer. Hiernaast was het systeem al langer uitgehold. In de andere EU-lidstaten was het immers al afgeschaft en België kon het attest niet vragen aan startende ondernemers uit andere EU-lidstaten. De Europese Commissie had dan ook al aangegeven zich ernstige vragen te stellen bij het Belgisch attest bedrijfsbeheer.

In navolging van dit alles heeft men in Vlaanderen het verplicht bewijzen van de nodige basiskennis bedrijfsbeheer per 1 september 2018 afgeschaft. Het aantonen van de beroepsbekwaamheid voor een aantal gereglementeerde beroepen werd op 1 januari 2019 eveneens naar de prullenmand verwezen.

Opgelet: Wie in Wallonië of Brussel een zaak start, zal wel nog steeds over de nodige kennis van het bedrijfsbeheer moeten beschikken. De afschaffing geldt immers enkel voor inwoners van het Vlaams Gewest.

Kennis bedrijfsbeheer wel aangeraden

Ondanks de afschaffing van het attest bedrijfsbeheer blijft het wel aangeraden om je voldoende te scholen en de nodige financiële en bedrijfsmatige kennis te verwerven. Daarom bieden organisaties zoals Unizo nog steeds scholingsmomenten aan. De focus is echter verschoven naar praktische vaardigheden en levenslang leren.

Opgelet voor oprichtersaansprakelijkheid

Er zijn verschillende vennootschappen, denk maar aan de bv en de nv, waarbij de oprichters beperkt aansprakelijk zijn. Echter heeft de wetgever hier een aantal bijzonderheden voorzien om de oprichters op hun plichten te wijzen. We spreken hier van de zogenoemde oprichtersaansprakelijkheid.

Een voorbeeld hiervan is de oprichtersaansprakelijkheid bij een faillissement dat plaatsvindt binnen de drie jaar na de oprichting van de vennootschap. Indien in zo’n geval blijkt dat er onvoldoende kapitaal aanwezig was om een normale uitoefening te voorzien gedurende een periode van twee jaar, kunnen de oprichters dus alsnog voor het faillissement opdraaien. En dan kijkt men al snel naar jouw financieel plan.

Maar het beschikken over de nodige kennis, expertise en vaardigheden helpen jou uiteraard een faling af te wenden. En zo hoef je de verregaande oprichtersaansprakelijkheid niet te vrezen. Laat het vooral duidelijk zijn dat een goede kennis van het bedrijfsbeheer voor een starter geen overbodige luxe is. Ook niet na de afschaffing van het attest bedrijfsbeheer.