Kosten die je maakt voor jouw onderneming, zijn in principe aftrekbaar. Echter heeft de wetgever bepaalde kosten geheel of gedeeltelijk van hun aftrekbaar karakter ontdaan. Dit zijn de zogenoemde verworpen uitgaven. Zelfstandigen kennen het meestal van de beperkte aftrekbaarheid van de restaurantkosten of van hun wagenpark.

100% verworpen uitgaven

De 100% verworpen uitgaven zijn in hun geheel niet aftrekbaar. Het gaat onder andere om geldboeten zoals btw-boetes en verkeersboetes. Maar denk ook aan belastingen en de eraan verbonden zijnde nalatigheidsinteresten, kosten voor lusthuizen en pleziertuigen en de kosten voor niet-specifieke beroepskledij. Onder dit laatste mag echter niet de bijzondere kledij worden begrepen: een advocatentoga of veiligheidshandschoenen voor de bouwsector vallen dus niet onder de verworpen uitgaven. Zij zijn alsnog integraal aftrekbaar.

50% verworpen uitgaven

Deze uitgaven zijn voor 50% aftrekbaar. Het gaat onder andere om relatiegeschenken. Ook hier is er echter een uitzondering gemaakt voor relatiegeschenken waarop de naam van de onderneming blijvend gedrukt is. Deze geschenken worden immers niet als relatiegeschenken maar als reclameartikelen gekwalificeerd en zijn dus wel integraal aftrekbaar.

31% verworpen uitgaven

Deze uitgaven zijn voor 69% aftrekbaar. Zoals je het waarschijnlijk wel al weet, gaat het bij deze categorie om de restaurantkosten. Ook op deze algemene regel bestaan verschillende uitzonderingen.

Verworpen uitgaven en de autokosten

Wat de verworpen uitgaven betreft, vormen de autokosten een bijzonderheid. Hier dient het aftrekbaar percentage immers in concreto te worden nagegaan. Bovendien wijzigen de spelregels voortdurend en is het lang niet altijd even eenvoudig om een en ander te doorzien. Volledigheidshalve vind je hieronder de regels voor aanslagjaar 2020 en aanslagjaar 2021.

Verworpen uitgaven autokosten aj 2020: tot 50%

De fiscale aftrekbaarheid volgt de Co2-uitstoot van de wagen, maar houdt bovendien ook rekening met het type ervan. Ten aanzien van een dieselwagen is men bijvoorbeeld een stuk strenger dan ten aanzien van een benzinewagen. En een 100% elektrische wagen kan in aanslagjaar 2020 nog rekenen op de verhoogde kostenaftrek van 120%. In de praktijk levert dat onderstaand overzicht op.

CO2-uitstoot dieselwagen CO2-uitstoot benzinewagen Verworpen uitgaven autokosten Fiscale aftrekbaarheid
> 195 g > 205 g 50% 50%
171-195 g 181-205 g 40% 60%
146-170 g 156-180 g 30% 70%
116-145 g 126-155 g 25% 75%
106-115 g 106-125 g 20% 80%
61-105 g 61-105 g 10% 90%
0-60 g 0-60 g 0% 100%
100% elektrische wagen 0% 120%

Bij een onbekende CO2-uitstoot dient het nadeligste aftrekpercentage te worden gebruikt. We spreken dan van 50% verworpen uitgaven. Dit aandeel is van toepassing op de auto zelf en op de bijhorende autokosten. Maar niet op de te betalen intresten (100% aftrekbaar).

Verworpen uitgaven autokosten vanaf aj 2021: tot 50%, maar…

Vanaf aanslagjaar 2021 zegt men gedag tegen bovenstaande tabel. Hierbij kiest men niet langer voor een getrapte regelgeving maar wel voor één standaardformule die het aftrekbaar percentage moet bepalen. De gebruikte formule is afhankelijk van het type wagen.

     
  • Dieselwagens: 120% – (0,5% x aantal gram CO2-uitstoot)
  • Benzinewagens: 120% – (0,5% x aantal gram CO2-uitstoot x 0,95)
  • Aardgaswagens: 120% – (0,5% x aantal gram CO2-uitstoot x 0,9)

Over het algemeen zal deze nieuwe regelgeving sneller in hogere verworpen uitgaven resulteren. Wel blijft een maximale verworpen uitgave van 50% de regel.

 

En wat met de btw?

Met betrekking tot de btw gelden er andere spelregels. Zo is het mogelijk dat de btw integraal aftrekbaar is terwijl er toch sprake is van een verworpen uitgave. Maar ook een omgekeerde redenering is mogelijk, waarbij de niet-aftrekbare btw dan als beroepskost (deels) aftrekbaar is. Dit maakt het al snel heel ingewikkeld, maar de meeste boekhoudprogramma’s kunnen hier standaard mee om en zullen automatisch een onderscheid maken.

Overzicht verworpen uitgaven

Volledigheidshalve heb ik een overzicht opgenomen van de diverse kostenposten en hun verworpen karakter. Ook de gevolgen voor de btw zijn weergegeven.

Aftrekbare kost Verworpen Aftrekbaarheid Gevolgen btw
Relatiegeschenken (< 125 euro)
 Algemene regel 50% verworpen uitgave 50% aftrekbaar

Niet-aftrekbare btw: 50% aftrekbaar

 100% aftrekbaar indien 1 geschenk per kalenderjaar per handelsrelatie, met een maximale waarde van < €50,- excl. btw

Anders: 0% aftrekbaar
Relatiegeschenken tijdens zakenreizen in het buitenland 0% verworpen uitgave 100% aftrekbaar
Tabaksproducten en geestrijke dranken (+22°; niet: champagne, porto en wijn) 50% verworpen uitgave 50% aftrekbaar

 

 Btw niet aftrekbaar

 
Onthaal- en receptiekosten Algemene regel 50% verworpen uitgave 50% aftrekbaar

Niet-aftrekbare btw: 50% aftrekbaar

 0% aftrekbaar
Receptiekosten voor personeel i.f.v. een gelegenheid (bv. pensionering) Onder bepaalde voorwaarden: 0% verworpen uitgave Onder bepaalde voorwaarden: 100% aftrekbaar Klassieke btw-regels
Restaurantkosten Algemene regel 31% verworpen uitgave 69% aftrekbaar

Niet-aftrekbare btw: 69% aftrekbaar

 Btw niet aftrekbaar
Restaurantkosten gemaakt voor het personeel (>5 uur per dag) dat buiten de onderneming belast is met een levering 0% verworpen uitgave 100% aftrekbaar 100% aftrekbaar
Verstrekken sociale maaltijden aan personeel in bedrijfsrestaurants 0% verworpen uitgave bij bijdrage door personeel 100% aftrekbaar bij bijdrage door personeel 100% aftrekbaar
Autokosten Algemene regel Max. 50% verworpen uitgave i.f.v. CO2-uitstoot (zie eerder) In functie van CO2-uitstoot, min. 50% aftrekbaar (zie eerder) Max. 50% aftrekbaar
Boeten Algemene regel 100% verworpen uitgave 0% aftrekbaar n.v.t.
Proportionele btw-boete 0% verworpen uitgave 100% aftrekbaar n.v.t.
Boete door genieter als VAA aangemerkt 0% verworpen uitgave 100% aftrekbaar n.v.t.
Parkeerretributies Fiscaal te behandelen als autokost (zie eerder)
Kunstwerken Algemene regel 100% verworpen uitgave 0% aftrekbaar Btw niet aftrekbaar indien beleggingsobject
Onredelijke uitgaven Algemene regel 100% verworpen uitgave 0% aftrekbaar Btw niet aftrekbaar
Niet-specifieke beroepskledij Algemene regel 100% verworpen uitgave 0% aftrekbaar Btw niet aftrekbaar

Boekhoudkundige verwerking van verworpen uitgavenWelk boekhoudprogramma moet ik kiezen?

Indien er sprake is van verworpen uitgaven, mogen de verworpen kosten niet in rekening worden gebracht voor het bepalen van het belastbaar resultaat. In principe dien je dus zelf te weten of er al dan niet sprake is van een verworpen karakter. De meeste boekhoudprogramma’s passen het verworpen percentage echter automatisch toe. In de praktijk zal je er dan ook weinig van merken, buiten het feit dat het uiteindelijk met het fiscale resultaat wordt verrekend.

Indien je zelf jouw boekhouding doet, is het belangrijk om na te gaan of je het verworpen percentage eenvoudig kan aanpassen. Bij sommige boekhoudprogramma’s staat dit, voor wat de autokosten betreft, immers standaard op 50% ingesteld. Fiscaal gezien zal de controleur daar niet over vallen, maar mogelijks betaal je dus wel te veel belastingen. Bij een goed boekhoudprogramma zal je het aftrekbaar percentage dan ook kunnen instellen in functie van de praktische situatie. En zo optimaliseer je jouw financiën.