Voor een werkgever is het mogelijk om (een deel van) zijn werknemers een extra loonbonus toe te kennen wanneer bepaalde collectieve doelstellingen worden behaald. Hierdoor kunnen werknemers bijvoorbeeld onrechtstreeks deelnemen in de winst. Het is een goede manier om de werknemers te motiveren en te belonen. Dergelijke niet-recurrente, resultaatsgebonden voordelen zijn aan een gunstige (para)fiscale behandeling onderhevig. Er zijn wel een aantal voorwaarden aan verbonden.

Wie kan een fiscaal gunstige loonbonus toekennen?

Alle bedrijven uit de privésector kunnen zo’n fiscaal gunstige loonbonus toekennen. Het maakt daarbij niet uit in welke sector men actief is (ook de non-profitsector en vzw’s komen in aanmerking), hoeveel werknemers er in dienst zijn en hoe hun verhouding is geregeld (bv. arbeidsovereenkomst, stagecontract, leercontract of beroepsopleidingsovereenkomst). Zelfstandigen en bedrijfsmandatarissen (bv. de bestuurders) zijn echter uitgesloten.

Voorwaarden voor de gunstige fiscale behandeling van de loonbonus

De gunstige (para)fiscale behandeling is er enkel voor niet-recurrente, resultaatsgebonden voordelen die aan de collectieve resultaten zijn verbonden.

Het niet-recurrente karakter houdt in dat het slechts eenmalig wordt ingevoerd en dat het niet mag dienen ter vervanging of ter omzetting van loon of andere voordelen.

Het resultaatsgebonden karakter houdt in dat de toekenning afhankelijk moet zijn van het behalen van een doelstelling waarvan het bereiken op het moment van het vastleggen nog onzeker is. Deze doelstelling moet bovendien een collectief karakter hebben. Het kan daarbij gaan om doelstellingen die worden behaald op het niveau van de volledige onderneming of van een groep van ondernemingen, maar ook op het niveau van een groep van werknemers. Deze groep van werknemers moet dan welomschreven zijn.

Omdat er moet kunnen worden nagegaan of de doelstelling werd gehaald, moet het een en ander op objectieve criteria berusten. Dit wil zeggen dat het objectief meetbaar moet zijn gedurende een referentieperiode van minstens drie maanden. De doelstelling kan zowel financieel (bv. een verhoogde omzet) als niet-financieel (bv. het bereiken van een verhoogde klanttevredenheid) zijn.

Een aantal doelstellingen zijn expliciet uitgesloten of aan voorwaarden onderhevig. Het gaat onder meer om een stijging van de aandelenkoers op de beurs, het verminderen van de arbeidsongevallen en het verminderen van het aantal afwezigheidsdagen.

Wat is het voordeel van een fiscaal gunstige loonbonus?

De RSZ beschouwt de loonbonus die aan bovenstaande voorwaarden voldoet niet als loon. Aanvullend geldt wel dat de loonbonus per kalenderjaar en per werknemer hoogstens 3.447 euro bruto mag bedragen (2021). De werkgever moet bovendien een bijzondere sociale zekerheidsbijdrage van 33% betalen. Ook de fiscus stelt de loonbonus vrij ten bedrage van een maximumbedrag van 2.998 euro netto per kalenderjaar en per werknemer.

Hoe voer ik een loonbonus in?

De loonbonus is een collectieve bonus voor een groep van werknemers. Daarom dienen ondernemingen met vakbondsafvaardiging dit via een cao in te voeren. De cao wordt vervolgens neergelegd op de griffie van de Algemene Directie Collectieve Arbeidsbetrekkingen.

Werkgevers zonder vakbondsafvaardiging voeren het in via een cao of via een toetredingsakte. Bij een procedure via een toetredingsakte wordt het een en ander online ingediend via ww.bonusplannen.be. Er kan ook worden gekozen om het op papier in te voeren via het verplicht model of via een papieren cao die door de vakbondssecretaris wordt ondertekend.