Wat is het verschil tussen grondstoffen en hulpstoffen?

Grondstoffen en hulpstoffen worden wel vaker eens met elkaar in verwarring gebracht. Omdat ze op een identieke manier worden verwerkt, hoeft dat ook niet te verbazen. Desondanks zijn het zeker geen synoniemen en komen ze ook boekhoudkundig op andere rekeningen terecht. Hieronder leggen we het verschil tussen grondstoffen en hulpstoffen uit.

Grondstoffen

Grondstoffen zijn benodigdheden, voorwerpen en materialen die door de onderneming zijn verworven en die tot gefabriceerde producten worden omgezet. Het gaat bijvoorbeeld om hout voor het maken van bureaus. Grondstoffen komen terecht op de rekening 30 Grondstoffen.

Onder de rekening 30 Grondstoffen is in het MAR de opdeling gemaakt tussen 300 Aanschaffingswaarde en 309 Geboekte waardeverminderingen (-). Wanneer de marktprijs lager is dan de aanschaffingswaarde kan ook de marktprijs worden geboekt. Voor boekjaren die na 31 december 1983 ingaan en waarbij voorraden tegen hun vervangingswaarde werden geherwaardeerd, wordt de herwaarderingsmeerwaarde op de aanschaffingswaarde opgenomen of in een afzonderlijke subrekening.

Belangrijk om te weten is dat de voorgestelde opdeling in aanschaffingswaarde en geboekte waardeverminderingen door de onderneming mag worden aangepast op basis van verschillende criteria, zijnde de categorie van de materialen, de plaats of de bestemming. De voorwaarde is dan wel dat er telkens opnieuw een opsplitsing wordt gemaakt tussen de aanschaffingsprijs (laatste getal 0) en de geboekte waardeverminderingen (laatste getal 9).

Hulpstoffen

Hulpstoffen (31) zijn eveneens producten, materialen of benodigdheden die door de onderneming verworven zijn. Het grote verschil is dat ze niet in gefabriceerde producten worden omgezet, maar dat hun verbruik wel noodzakelijk is om bij te dragen tot de fabricage van producten of de exploitatie van de onderneming. Het gaat bijvoorbeeld om benodigde brandstoffen, onderhoudsmiddelen of klein gereedschap. Ook hier wordt er in principe een onderscheid gemaakt op basis van de aanschaffingswaarde (310) en de geboekte waardeverminderingen (319). Je kan ook perfect zelf subrekeningen voorzien. Energie, klein materieel, verpakkingen en onderhoudsmiddelen worden vaak als subrekening gebruikt.

Gelijkaardig gebruik van deze rekeningen

Hoewel grondstoffen en hulpstoffen op twee aparte rekeningen worden geboekt, is het gebruik ervan gelijkaardig. Zo kunnen ze alle twee op twee verschillende manieren worden gebruikt.

In de eerste plaats is het mogelijk om de inventaris permanent in de boekhouding bij te houden. Alle voorraadwijzigingen worden dan rechtstreeks op de desbetreffende rekeningen geboekt. Deze werkwijze is enkel interessant wanneer er weinig grondstoffen of hulpstoffen worden gebruikt. In dit geval geven de rekeningen steeds de juiste toestand van de voorraden weer.

Of

Daarnaast is het toegestaan om een permanente inventaris buiten de boekhouding te voeren, namelijk wanneer het aantal te openen rekeningen zo groot is dat het de boekhouding bemoeilijkt. In dat geval wordt er per groep een aparte rekening geopend en worden ze in een aparte gedetailleerde inventaris bijgehouden. Op het einde van elke periode wordt door middel van een voorraadswijziging de voorraaddaling of voorraadstijging aangegeven.

Bijvoorbeeld (voorraaddaling):